Nấm mối đen được mệnh danh là đặc sản trời cho. Điểm đặc biệt của loại nấm này là chỉ mọc vào mùa mưa, đêm xuất hiện ngày lại tàn ngay. Nấm mối đen có hương vị thơm ngon, giàu dinh dưỡng. Đặc sản này không chỉ là món ăn mà còn có tác dụng hỗ trợ chữa bệnh. Vậy làm sao để bảo quản nấm mối đen tốt nhất trước khi chế biến? HIMANA sẽ chia sẻ cũng bà con trong bài viết sau.
1.Ý nghĩa tên nấm mối đen
Nấm mối là loại nấm chỉ mọc trên tổ mối vào mùa mưa. Nấm mối đen có tên khoa học là Xerula radicata hay còn gọi là Black Termitomyces. Tên gọi nấm mối vì nấm chỉ xuất hiện ở nơi có nhiều mối sinh sống. Mối ở đây là loại mối đất chứ không phải mối sống trên cây. Mối đất làm ổ to như trái dừa khô, hình dáng từng hốc đất. Ổ mối đát màu trắng hoặc hơi ngả vàng.
Nấm mối xuất hiện chủ yếu ở thấy ở các tỉnh miền Tây như: Bến Tre, Tây Ninh,… Để có được đặc sản này những thợ săn nấm mối đen phải đi từ 3 – 4 giờ sáng mới mong tìm được nấm mối chuẩn chưa bị biến mất hoặc xòe mũ. Nơi mọc ưa thích của nấm mối đen chủ yếu là các gò đất cao. Nơi có ổ mối hoặc dưới các tầng lá ẩm thấp quanh gốc cây. Hiện nay nấm mối đen đã được nuôi trồng trên môi trường tương tự như môi trường tự nhiên.
2.Phân loại nấm mối đen
Nấm mối đen được thu hái trực tiếp từ thiên nhiên hoặc trong môi trường nuôi cấy nhân tạo thường có màu thịt trắng. Mùi vị thơm ngon hơn hẳn các loại nấm ăn thông thường. Khi thu hái về nấm mối đen còn tươi nhưng chỉ bảo quản được thời gian ngắn mũ nấm sẽ rụng, nấm bị nhầy nhớt và hỏng.
Như vậy có hai loại chính là nấm mối đen tươi và nấm mối đen khô. Nấm mối đen tốt cho sức khỏe nhưng nếu bảo quản chưa đúng cách dễ gây hại cho người dùng.Vậy từng loại có cách bảo quản ra sao?
3.Cách bảo quản nấm mối đen
So với các loại nấm khác thì thời gian bảo quản của nấm mối ở nhiệt độ bình thường ngắn hơn rất nhiều. Khi số lượng nấm nhiều sẽ dễ hỏng, dập vì thế bảo quản nấm mối đúng cách giúp bạn và gia đình có những bữa ăn ngon miệng và an toàn. Khi mua nấm mối đen bạn nên lưu ý chọn loại nấm tươi, khô, mùi thơm đặc trưng tránh mua loại úng, dập, dập nát, có mùi ôi.
a.Cách bảo quản nấm mối đen tươi
Nấm môi đen tươi có mùi thơm, cây nấm khô không bị nhầy nhớt khi đến tay người tiêu dùng. Có thể nấm mối đen chế thành món ăn là tốt nhất tuy nhiên lượng nấm mối hiện tại rất ít. Để vận chuyển đi xa hoặc bảo quản thời gian lâu hơn cần có biện pháp đúng.
Để bảo quản nấm mối đen được lâu khi mua về bạn nên cạo sạch phần đất. Nếu để ở nhiệt độ thường sẽ để được 8-10 giờ. Lưu ý thân nấm mối có một lớp phấn bên ngoài bảo vệ, và cấu trúc lớp vỏ ngoại giống như da người được hình thành dưới mục đích bảo vệ thân nấm mọc từ dưới đất mọc lên. Bởi vây, trong quá trình ta làm sạch nấm. Chúng ta cạo đất, rửa nước thì đã vô tình hủy hoại cấu trúc của nấm. Rất khó để bảo quản nấm lâu được. Để bảo quản tốt nhất không nên cạo lớp phấn của nấm mối đi. Muốn bảo quản lâu hơn có hai phương pháp:
Rửa sạch nấm, nhúng qua nước sôi khoảng 2-3 phút. Vớt ra để ráo nước sau đó để vào trong hộp kín và cho vào tủ lạnh sẽ bảo quản được 2-3 ngày.
Sau khi cạo sạch đất, nấm mối đen được để vào hộp kín và bảo quản trong tủ lạnh. Phương pháp này bảo quản nấm từ 3-5 ngày.
b.Cách bảo quản nấm mối đen khô
Nấm mối đen khô đã loại bỏ hết phần nước của nấm nên không bị dập nát tuy nhiên khi chọn mua bạn nên chọn loại có nguồn gốc rõ ràng, mùi thơm, không có mùi ẩm mốc.
Nấm mối đen khô được bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh ẩm mốc và côn trùng, động vật gây hại. Khi sử dụng, bạn ngâm nấm mối khô trong nước ấm khoảng 10 phút rồi rửa sạch đất cát còn bám lại, cắt bỏ chân và chế biến thành món ăn theo nhu cầu.
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH HIMANA
Địa chỉ: 25/8KT3, Khu phố Tây A, Phường Đông Hoà, Thành phố Dĩ An, Tỉnh Bình Dương.
Điện thoại + Zalo: 0988 308 588
Hotline: 0983 580 583
Email:
Website: www.himana.vn
Ngoài giá trị dinh dưỡng, nấm còn có giá trị dược liệu phòng một số bệnh. Để bảo quản nấm tươi giữ được dinh dưỡng, hãy nghe lời khuyên của các chuyên gia. Nấm có rất nhiều chủng loại, có thể nuôi trồng được quanh năm. Theo các chuyên gia, ngoài giá trị dinh dưỡng, nấm còn có giá trị dược liệu phòng một số bệnh như: ung thư, cao huyết áp…
Trung bình trong 100g nấm tươi có chứa từ 25 - 40% hàm lượng protein, 17 - 19 loại axit amin, trong đó có từ 7 - 9 loại axit amin mà cơ thể không tự tông hợp được, 7% hàm lượng chất khoáng. Nấm tươi con chứa rất nhiều loại vitamin như: vitamin B1, B6, B12, PP… Thạc sĩ Ngô Xuân Nghiên, Trường phòng nghiên cứu nấm ăn và nấm dược liệu, viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam, cho biết, đối với các sản phẩm nấm đã được các nhIà khoa học chọn tao và nuôi trồng theo hình thức nhân tạo thì tất cả các sản phẩm đó không có độc tính. Tuy nhiên, những sản phẩm nấm này được bày bán ngoài tự nhiên một cách bình thường, không có thiết bị bảo quản thì thời gian sử dụng rất ngắn, chỉ dùng trong ngày. Nếu chúng ta để sản phẩm đến ngày hôm sau thì sẽ bị vi khuẩn tấn công. Lúc này màu sắc của nấm có thể chuyển màu, từ trắng sang vàng, hoặc khi sờ vào sản phẩm cảm thấy nấm bị nhớt và mùi bị chua hoặc lên men, rất khó chịu. Những sản phẩm đã có những dấu hiệu tren thì chúng ta không nên dùng. Cách bảo quản nấm để giữ được độ tươi ngon và đảm bảo dinh dưỡng như sau: Để nấm nơi thoáng mát, không buộc vào túi nilông, bảo quản được 8 - 12 tiếng. Với nấm thân mềm, dài, nhỏ và phần mũ bé, ngay khi còn tươi ta nên đóng gói vào những túi hút chân không có sẵn, cho vào tủ lạnh. Sản phẩm như vậy có thể sử dụng được tròng vòng 3 - 4 ngày. Khi chúng ta sử dụng sản phẩm không hết thì có thể dùng các giấy bóng mỏng [dạng phin thực phẩm] bọc chúng lại, cất trong tủ lạnh, sản phẩm này có thể giữa được 2 - 3 ngày. Với loại thân cứng, to, dài, trước khi bảo quản phải sơ chế chúng, gọt bỏ hết phần thâm đen, các phần bẩn lẫn tạp chất trên thân nấm, chần qua nước sôi trong vòng 2 - 3 phút, sau đó vớt ra ngâm vào nước lạnh, đặt trong ngăn mát tủ lạnh, bảo quản được 3 - 4 ngày.
Nước muối có tác dụng giữa được độ giòn và các khoáng chất trong nấm. Và khi ngâm trong nước lạnh cất trong tủ lạnh giúp cho nấm không mất quá nhiều chất dinh dưỡng.
Nấm mối – của trời cho!
Nhiều xứ trên thế giới thừa nhận nấm mối vào hàng đệ nhất nấm dại có thể ăn...
Mối đáng ghét, vì có nó trong nhà thì những gì có xenluloz đều tiêu. Nhưng thứ cộng sinh của nó lại… ghét hổng nổi
Sau khi phát hiện những gò nấm hoá thạch tại sa mạc Djurab ở miền Bắc nước Chad, nơi khai quật xương hoá thạch người cổ nhất mang tên Tournai khoảng 6 – 7 triệu năm tuổi, các nhà nghiên cứu Pháp khẳng định sự cộng sinh này đã tồn tại ít nhất 7 triệu năm.
Nấm nẻ lên từ nhà con mối
Mối đất làm tổ dưới đất hoặc trong các đống đất, vì chúng “lai kịch kịch” [như những kẻ thích like trên mạng xã hội] môi trường ẩm ướt. Thân thể nhỏ bé của chúng không có hệ tiêu hoá, và công việc của chúng gồm nghiền các mẩu gỗ đủ loại và tha về tổ. Vì trong tổ mát và ẩm, khi lượng dự trữ gỗ nghiền tăng lên, các vi sinh vật xuất hiện tạo ra đường làm nên thức ăn cho mối. Trữ lượng gỗ càng lớn, đường càng nhiều, và vì tổ mối tăng kích cỡ, dân số mối – hẳn nhiên là dốt sinh sản kế hoạch – cũng tăng lên. Khi thời tiết thay đổi từ mưa lạnh sang khí trời mát dịu hoặc từ nóng sang mưa, là đến mùa giao phối của mối. Chúng mọc cánh và rời tổ với sức lực đang đỉnh cao. Chúng thích sưởi ấm gần ánh đèn, nơi những sát thủ như thằn lằn, tắc kè rình rập chúng. Bay đi với một lượng lớn, nhiều “tai nạn giao thông” do đâm vào nhau làm rụng cánh và chúng rơi xuống đất chết. Những con quay lại tổ thì rơi vào tay bọn nhái và cóc đói. Kết quả là hàng ngàn mối rời tổ chỉ có một số ít ỏi hát được bài “trở về mái nhà xưa”. Điều đó có nghĩa là còn lại một lượng lớn gỗ hoặc đường, và có một số đường bị nhiễm các bào tử nấm. Chúng nảy mầm, và khi cây nấm lớn lên chúng hút thứ đường ấy vào thân chúng.Ngoài kia, thời tiết thay đổi tác động đến độ chắc của đất. Mùa mưa làm cho khí trời mát mẻ, rồi nhiều cơn mưa lớn làm “thúi” đất. Nấm đang lớn dưới đất đã có thể trồi lên trên mặt đất. Những người săn nấm đã chực chờ chúng từ hồi nào. Sau lưng những thợ săn này là những
nhà hàng ở Sài Gòn…Nấm mối xào.
Nấm mối – của trời cho Cái sự nhiễm bào tử nấm cũng còn nhiều bóng tối, khuất tất. Với từ nấm mối, dò tìm trên mạng qua Google, chẳng thấy có một nghiên cứu nào bằng tiếng Việt. Tìm qua tên khoa học của nấm mối là termitomyces fungi, ta thấy có hàng trăm kết quả nghiên cứu về loại nấm dại này, hầu hết là của Trung Quốc dịch sang tiếng Anh. Thậm chí còn có cả patent về nuôi trồng nấm mối trong nhà kính. Trông người lại ngẫm đến ta, thiệt là muốn về yêu hoa mắc cỡ. Những nghiên cứu phát hiện mối quan hệ giữa khuẩn trong ruột mối và trong tổ nấm. Những vi khuẩn trong ruột mối gồm Firmicutes, Bacteroidetes, Proteobacteria, Spirochaetes, Nitrospira, Deferribacteres, và Fibrobacteres; nhưng trong tổ nấm chỉ gồm Firmicutes, Bacteroidetes, Proteobacteria, và Acidobacteris. Mùa nấm mối năm nay rộ lên ở Bến Tre vào khoảng giữa tháng 5, ngay sau những cây mưa chiều. Nhưng đất ngày càng hẹp, không có chỗ cho gò mối phát triển, sản lượng nấm ngày càng ít đi. Món đặc sản thiên nhiên ban tặng có thể mất đi dần dà trong sự thương thương tiếc tiếc của người dân Bến Tre với quá khứ về một món ngon mỗi năm chỉ kéo dài vắn vỏi. Ai mà biết có thể trồng nấm mối được không khi không ai nghiên cứu. Nấm ở miền Đông cũng có, nhưng các cái lưỡi sành điệu lâu này vẫn “giám khảo” rằng nấm miền Tây ngon hơn. Nhiều xứ trên thế giới thừa nhận nấm mối vào hàng đệ nhất nấm dại có thể ăn được. Cũng giống như nhiều người Việt, dân tây, dân tàu cũng đặt tên loài nấm này là chicken/ kê nhục. Nhưng so nấm với thịt gà như vậy có phần xúc phạm thứ nấm quý chỉ mọc hoang ở châu Á và châu Phi.
Nấm mối không còn là rau nữa, nó có thể thay thế bất kỳ thứ đạm động vật nào, đồng thời thay thế ở thứ hạng chiếu trên. Nhưng quan trọng nhất là lửa và nước xử lý nấm. Rửa hết tai này đến tai khác, không để chúng ngấm nước lâu. Xào chúng với nhiệt độ cao để tránh tình trạng mất nước làm lạt nấm.
Ăn nấm mối vườn
Nấm mối là đặc sản của miệt vườn, mọc nhiều ở các khu vườn dọc sông Tiền, sông Hậu của Bến Tre, Tiền Giang, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Cần Thơ vào những ngày đầu mùa mưa. Năm nay mùa khô khắc nghiệt, nắng hạn kéo dài, mưa muộn nên đến mùng năm tháng năm mà nấm mối chỉ lác đác ngoài chợ vài ký, giá lên đến 170.000 đồng/kg ở chợ Thạnh Trị, Mỹ Tho nhưng người sành ăn vẫn giành nhau mua cho bằng được.
Nấm mối thịt dai, vị rất ngọt, sau khi rửa sạch đất, ngâm nước muối vài phút để khử trùng, có thể chế biến ra rất nhiều món ăn. Trong dịp tết giữa năm, món bánh xèo nấm mối thường được mọi người ưa chuộng.
Nấm mối chẻ dọc hoặc để nguyên tai nấm, ướp gia vị vừa ăn, trộn với tôm, tép, thịt bằm, củ sắn hoặc củ hũ dừa xắt sợi làm nhưn của chiếc bánh xèo, ăn kèm với rau vườn, nước mắm pha chanh đường, tỏi ớt, ăn no căng bụng vẫn còn thòm thèm. Nếu muốn lai rai ba sợi, mấy ông đệ tử lưu linh đem nấm mối xào với gốc hành lá hoặc trái mướp hương, nhậu quên thôi.
Nhưng với dân nhậu, tuyệt vời nhất vẫn là món nấm mối lá cách. Chọn những tai nấm còn búp ướp gia vị, ra cây lá cách sau vườn lựa hái những lá gần ngọn, màu xanh non vẫn còn, đem vào rửa sạch nhưng không được lặt bỏ cuống lá. Mỗi lá cách quấn một hoặc hai tai nấm, dùng cuống lá gài chặt, xếp lên vỉ, nướng bằng than gáo dừa cho đến khi lớp lá cách ngoài cùng vừa cháy sém là ăn được. Nếu muốn béo, bắc chảo dầu dừa lên bếp, thả những cuốn lá cách nấm mối vào chiên đến khi màu lá trở vàng thì gắp ra dĩa.
Ông Sáu Thành ở Chợ Lách, Bến Tre nói, món nấm mối quấn lá cách nướng hay chiên khi dọn lên bàn bảo đảm các đệ tử lưu linh… không say không về. Nhưng mấy bà nội trợ miệt vườn còn điệu nghệ hơn, trong lúc cánh đàn ông lai rai mấy món nấm mối đầu mùa, sợ mấy ổng quắc cần câu về không nổi nên dưới bếp các bà bắc nồi cháo trắng, đợi khi cháo nhừ thì bắc chảo dầu xào mớ tai nấm đã bung cán dù, nêm nếm gia vị thật ngon rồi đổ tất cả vào nồi cháo, để lửa liu riu. Đợi cuộc nhậu gần tàn thì rắc thêm nắm hành lá xắt nhuyễn, mớ tiêu xay vào nồi cháo, múc cho mỗi ông một tô, bảo đảm húp xong sẽ…khoẻ re như con bò kéo xe, đi về không sợ xỉn say nằm bờ nằm bụi, mang tiếng với xóm làng.
Năm nay, nhiều người nói nấm mối mất mùa. Ngoài yếu tố thời tiết bất thường, ông Sáu Thành nói nấm mối gần bị “tuyệt chủng” do con người tàn phá. “Khi cải tạo vườn tạp, nơi nào có gò nấm các chủ vườn đều chừa lại, không đụng đến để năm nào cũng có nấm mà ăn. Nhưng ngán nhất là những người đi nhổ nấm mối dạo, họ dùng dao đào tới gốc những tai nấm vừa trồi mũ lên mặt đất. Mà thứ nấm mối rất lạ, chỉ được nhổ bằng tay hoặc dùng cật tre moi lên, nếu có hơi sắt thép đụng vào, cả chục năm sau đừng hòng kiếm được một tai nấm”, ông Sáu Thành nói.
Cách chọn hoa quả tươi ngon nhiều dưỡng chất
Cách ngâm mủ trôm và sử dụng an toàn cho gia
Cách chọn bưởi năm roi ngon ngọt mọng nước
Cách bảo quản hoa tươi lâu
Chế biến và bảo quản các loại quả tươi
Mẹo chọn hoa quả ngon ăn Tết
Cách bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh
Ăn hoa quả gì tốt cho sức khỏe
Mách bạn ăn trái cây đúng cách